ابراء و اعراض

ابراء عبارت است از بخشیدن دین توسط طلبکار بدون گرفتن عوض و با قصد اسقاط طلب جهت رزرو وقت مشاوره با شماره 09126161121 تماس حاصل فرمائید.

ابراء و اعراض

 ابراء و اعراض و تفاوت آنها با یکدیگر و همچنین رجوع به ابراء توسط وکیل متخصص پرونده های حقوقی 06126161121

ابراء

ابراء در اصطلاح لغوی :  به معنای صرف نظر کردن می باشد.

تعریف ابراء :  هنگامی که  که تعهدی میان دو نفر وجود دارد، مدیون ملزم به انجام مورد تعهد می باشد مگر در صورتی که خود طلبکار از انجام تعهدی که  به نفع اوست صرف نظر کند. بنابر این ، ابراء یک دین هنگامی صورت می پذیرد که طلبکار مدیون را از پرداخت  دینی که بر عهده اوست بری کند و سبب اسقاط دین مدیون شود.

 مطابق ماده289 قانون مدنی : ابراء عبارت است از آنکه دائن  با اختیار خود از حقی که متعلق به اوست صرف نظر کند .حالت دیگری که ابراء دین محقق می شود این است که ، طلبکار طلبی را که مدیون ملزم به پرداخت آن است به او ببخشد.

ابراء و اعراض

مشاوره حقوقی رایگان با وکیل

121 61 61 0912

نشانی دفتر وکالت ما : تهران – میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیائی پلاک 7 ممیز یک دفتر وکالت و مشاوره حقوقی رایگان

ابراء دین  توسط چه کسی صحیح است ؟

• شخص ابراء کننده باید دارای اهلیت باشد . زیرا شخصی که دارای اهلیت نیست ممکن است به دلیل نداشتن قوه تمیز ( تشخیص خوب و بد ) به ضرر خود عمل کند. مطابق قانون، ابراء شخصی که دارای اهلیت نباشد،حتی اگر عدم اهلیت او به دلیل صغر سن و یا سفاهت باشد باطل است .
• داشتن قصد و رضایت طلبکار در ابراء دین نیزاز شرایط شخص ابراء کننده می باشد .
• مورد آخر داشتن اختیار قانونی جهت ابراء است که مطابق با قانون ، تنها طلبکارو نماینده اواختیار قانونی جهت انشای برائت ذمه مدیون را دارند و در صورت که شخصی به غیر از آنها اقدام به ابراء دین شخص مدیون کند ، مطابق با قانون این ابراء فضولی محسوب می شود و غیرنافذ است 

ابراء به چند شکل صورت می پذیرد ؟

ابراء به معنای سقوط تعهد می باشد و با توجه به اینکه نسبت به تمام یا بخشی از طلب صورت بگیرد به دو دسته عام و خاص تقسیم می شود .

ابراء خاص : اگر طلبکار بدهکار را از پرداخت دین معینی بری میکند و یا خود را از حقوقی که برای او در استفاده ازیک عین وجود دارد محروم کند ابراء خاص محقق می شود .

ابراء عام :   زمانی که دائن ، مدیون را از کلیه دیونی که بر عهده اوست بری میکند و یا تمام حقوقی که در اموال مدیون دارد ، از خود ساقط میکند . ابراء عام صورت می پزیرد .

ابراء و اعراض

مشاوره حقوقی رایگان با وکیل

121 61 61 0912

نشانی دفتر وکالت ما : تهران – میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیائی پلاک 7 ممیز یک دفتر وکالت و مشاوره حقوقی رایگان

اعراض

اعراض دراصطلاح حقوقی :  روی گرداندن از مال

 تعریف اعراض :

 اعراض به معنای دور انداختن مال است .  در اعراض شخص از مالکیت یک مال صرف نظرمیکند و به نوعی عمل میکند که رفتار آن نشان دهنده این امرباشد که دیگر آن مال را نمی خواهد ،مانند زمانی  که شخصی  یک دست مبل را در مکان جمع  آوری زباله  بیرون از خانه ی خود می گذارد . با اعراض  شخص از مالی که متعلق به اوست ، مال مباح می شود و در صورتی که کسی آن را برای خود بردارد مالک آن  محسوب می شود .

 مطابق ماده ۱۷۸ قانون مدنی ، مالی که در دریا انداخته  شده و مالک از آن اعراض کرده است متعلق به  کسی است که آن را بیرون بیاورد. البته در این مورد باید توجه داشت  که مالک مال ، قصد دور انداختن مال را داشته باشد ، بنا براین هنگامی که شخصی مالی را در مکانی جا می گذارد، قصدش اعراض از مال محسوب نمی شود .

در چه موردی اعراض از یک مال ، مالکیت دارنده ی آن را زایل نمی کند ؟

اعراض از اموالی که مالکیت شخص دارنده آن ، به واسطه سند مشخص می شود ممکن نیست . به طور مثال  در رابطه با ملک ، شخص با رها کردن ملک خود مالکیت خود را از دست نمی دهد و حق مالک با اعراض زایل نمی شود . مطابق با قانون ثبت شخصی که ملک به نام او ثبت شده است، مالک مال می باشد .

شباهت ابراء و اعراض چیست ؟

• هر دو یک عمل حقوقی یک جانبه(ایقاع) هستند به این معنا که با اراده یک نفر صورت می گیرند و نیازی به قبول طرف مقابل نیست .
• در هردو شخص با اختیار خود موجب سقوط حقوق ( عینی و دینی )خود می شوند .

تفاوت ابراء و اعراض در چیست ؟

• اعراض در رابطه با حق عینی صورت می گیرد و به معنای نخواستن یک مال است ولی ابراء در رابطه با یک حق دینی می باشد و به معنای صرف نطر کردن از حق است ودر آن فرد از پرداخت دین و طلبش توسط مدیون صرف نظر کرده است .
• ابراء مستقیما سبب سقوط تعهد می شود ولی اعراض به طور غیر مستقیم.
•  اعراض مالک همواره سبب از بین رفتن مالکیت او نمیشود مانند اعراض از ملک ، اما ابراء دین  با اراده ی مالک محقق می شود .

ابراء و اعراض

مشاوره حقوقی رایگان با وکیل

121 61 61 0912

• نشانی دفتر وکالت ما : تهران – میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیائی پلاک 7 ممیز یک دفتر وکالت و مشاوره حقوقی رایگاننشانی دفتر وکالت ما : تهران – میدان فردوسی نرسیده به استاد نجات اللهی کوچه نیائی پلاک 7 ممیز یک دفتر وکالت و کشاوره حقوقی رایگان

ابراء در فقه و حقوق اسلامی به معنای بخشیدن دین (طلب) توسط طلبکار به بدهکار است. به عبارت دیگر، هنگامی که طلبکار به صورت اختیاری و بدون دریافت هیچ چیز در مقابل، بدهی فرد بدهکار را میبخشد، این عمل را «ابراء» میگویند.

ویژگی‌های مهم ابراء:

1. عمل یک‌طرفه است:

   • فقط نیاز به اراده و بیان طلبکار دارد و لازم نیست بدهکار قبول کند.

   • مثلاً اگر طلبکار بگوید: «من تو را از این بدهی آزاد کردم»، ابراء محقق شده است.

2. رایگان بودن:

   • ابراء باید بدون عوض باشد؛ اگر در مقابل پرداخت پول یا مال دیگری باشد، دیگر ابراء نیست و ممکن است حواله یا صلح محسوب شود.

3. زمانی مؤثر است که دین وجود داشته باشد:

   • اگر شخص اصلاً بدهکار نباشد، ابراء معنا ندارد.

4. نیاز به اهلیت طلبکار دارد:

   • طلبکار باید عاقل، بالغ و مختار باشد (مثلاً فرد دیوانه یا کودک نمیتواند ابراء کند).

تفاوت ابراء با مفاهیم مشابه:

• اقاله: توافق دوطرفه برای فسخ معامله است (مثلاً فروشنده و خریدار توافق میکنند معامله را لغو کنند).

• هبه: بخشیدن مال است، نه بخشیدن طلب.

• اسقاط حق: صرف نظر کردن از یک حق (مثل حق فسخ) نه بخشیدن دین.

مثال کاربردی:

فرض کنید احمد به رضا ۱۰ میلیون تومان بدهکار است. اگر رضا بگوید:

• «من این ۱۰ میلیون را به تو بخشیدم» → این ابراء است و احمد دیگر بدهی ندارد.

• اما اگر رضا بگوید: «اگر ماشینت را به من بدهی، از طلبم میگذرم» → این ابراء نیست، بلکه یک نوع معامله است.

ابراء در حقوق، یکی از مفاهیم مهم در حوزه تعهدات و قراردادهاست که به معنای چشم‌پوشی اختیاری طلبکار از حق یا طلب خود نسبت به بدهکار است. این عمل حقوقی، از نوع ایقاع است؛ یعنی فقط با اراده یک‌طرف (طلبکار) انجام می‌شود و نیازی به رضایت بدهکار ندارد.

تعریف حقوقی ابراء

بر اساس ماده ۲۸۹ قانون مدنی ایران:

«ابراء عبارت است از اینکه دائن (طلبکار) از حق خود به اختیار صرف نظر نماید.»

در فقه نیز از آن با عنوان اسقاط ما فی الذمه یاد می‌شود؛ یعنی پاک کردن بدهی از ذمه بدهکار.

 ویژگی‌های حقوقی ابراء

• ایقاع بودن: فقط با اراده طلبکار انجام می‌شود.
• رایگان بودن: طلبکار بدون دریافت عوض، از حق خود می‌گذرد.
• سقوط تعهد: با ابراء، دین از بین می‌رود و بدهکار بری‌ءالذمه می‌شود.
• عدم نیاز به رضایت بدهکار: حتی اگر بدهکار مخالف باشد، ابراء معتبر است.

 شرایط صحت ابراء

برای اینکه ابراء معتبر باشد، باید شرایط زیر وجود داشته باشد:

• طلب موجود باشد: دین باید تحقق یافته باشد.
• طلب آزاد باشد: نباید توقیف یا متعلق به شخص ثالث باشد.
• طلبکار اهلیت قانونی داشته باشد: یعنی بالغ، عاقل و دارای اختیار باشد.
• ابراء توسط طلبکار یا نماینده قانونی او انجام شود.

 انواع ابراء

نوع ابراء	توضیح
ابراء مهریه	زن از مهریه خود صرف‌نظر می‌کند.
ابراء دیه	ولی‌دم از دیه قاتل چشم‌پوشی می‌کند.
ابراء قصاص	گذشت از حق قصاص در جرایم عمدی.
ابراء مشروط	ابراء همراه با شرط خاص؛ در صورتی معتبر است که شرط با ماهیت رایگان ابراء ناسازگار نباشد.