تقسیط مهریه
تقسیط مهریه به معنای آن است که مهریه زن تبدیل به اقساط میشود و میزان این اقساط نیز بر اساس اینکه توانایی مالی مرد چقدر است و هزینه‌های زندگی خود و خانواده‌اش و همچنین میزان درآمدی که در ماه دارد تعیین خواهد شد. به بیان بهتر میزان اقساط مهریه باید به میزانی تعیین گردد که مرد توانایی پرداخت آن را داشته باشد.
به طور کلی مهریه از جمله حقوق قانونی زن است . به عبارت دیگر مالی است که در زمان عقد زوج متعهد به پرداخت آن می شود که این مال میتواند به صورت پول نقد، سکه، طلا، اموال منقول و غیرمنقول باشد .
بنابراین یکی از مسائلی که پس از جدایی زوجین از یکدیگر جزو دغدغه اصلی آنان تبدیل شده است بحث مهریه و نحوه پرداخت آن است که در ادامه مقاله به شرح این موضوع می‌پردازیم.
دلایل تقسیط مهریه
گاهی ممکن است زوج توانایی پرداخت مهریه به صورت یک جا را نداشته باشد در این صورت ناچار به تقسیط مهریه می شود. در این صورت زوج می تواند گاهی به دلیل عدم توانایی در پرداخت مهر به که اصطلاحاً اعسار از پرداخت مهریه نامیده می شود از دادگاه تقاضای قسط بندی مهریه کند تا بتواند طی قسط های معینی مهریه را به زوجه بپردازد.
اما توجه کنید که در قوانین مرتبط با مهریه و نحوه تقسیط مهریه، هیچ گونه میزان و ملاکی برای اقساط مهریه معین نشده است بلکه اختیار تعیین آن کاملا به قاضی رسیدگی کننده پرونده محول شده است . به عبارت دیگر این قاضی است که با توجه به مهریه و میزان آن، شرایط مالی زوج و دفاعیات زوجه، نحوه قسط بندی مهریه و میزان پیش قسط مهریه را تعیین می‌نماید.
اعسار و قسط بندی مهریه در طلاق توافقی
در طلاق توافقی ملاک برای دادگاه خانواده توافق طرفین است در این صورت زوج و زوجه که متقاضی طلاق هستند می‌توانند در خصوص مهریه و پرداخت آن هر گونه توافقی با یکدیگر داشته باشند،برای مثال می تواند توافق کنند که مهریه در قبال طلاق بخشیده شود و یا مهریه تمام و کمال پرداخت گردد و یا قسمتی از آن را زوجه دریافت نماید. در نهایت در توافق بین زوجین محدودیتی برای اعمال هر یک از این ها وجود نخواهد داشت بلکه آن چیزی که برای دادگاه حائز اهمیت است همین توافق زوجین می باشد.
تعدیل اقساطی مهریه
تعدیل مهریه امروزه یکی از موضوعات گسترده در دادگاه ها می باشد. درخواست تعدیل مهریه هم از جانب زوج و هم از جانب زوجه قابل طرح می باشد یعنی در زمان پرداخت اقساط مهریه به زن ، هم زن می تواند از دادگاه با توجه به نرخ تورم درخواست کند که مقدار اقساط افزایش پیدا کند و هم مرد می تواند از دادگاه بخواهد که مقدار اقساط را نسبت به قبل کاهش دهد.
شرایط تعدیل مهریه با دادخواست زوجه
مطالبه مهریه ، تقاضای تقسیط مهریه با درخواست اعسار و تقاضای تعدیل مهریه ، از جمله مواردی است که زوجین در زمان درخواست دریافت مهریه با آن مواجه می‌شوند و این درخواست هنگامی از طرف زوجه مطرح میشود که زوجه بعد از اقدام خود برای دریافت مهریه با عدم توانایی مالی زوج روبرو شود.
با توجه به مقرراتی که در حال حاضر در مورد دادخواست اعسار و پرداخت مهریه وجود دارد، این اجازه به زن داده شده است تا با اثبات کردن ملائت مرد، ادعای زوج را مبنی برناتوانی اش برای پرداخت مهریه رد کند، در چنین حالتی، زوجه موظف است تا ملائت مالی همسرش را به دادگاه اثبات نماید اما در بسیاری از مواقع زن در اثبات توانایی مالی زوج با مشکلات عدیده ای مواجه می شود که در نتیجه به شکست زوجه در دادگاه منجر می شود که در اینجا اگر زوج شرایط ذکر شده در بالا را نداشته باشد و از پرداخت یکجای مهریه عاجز باشد، می تواند دادخواست تعدیل در مهریه را تقدیم دادگاه کند. دادگاه بعد از اینکه جوانب و شرایط زوج را بررسی کرد اقدام به صدور رای متقضی می نماید و با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی و وضع درآمد زوج اقدام به تعیین اقساط برای پرداخت مهریه به همسر می کند.
شرایط تعدیل اقساط مهریه با دادخواست زوج
درخواست تعدیل مهریه از ناحیه زوج زمانی مطرح میشود که زوجه بعد از اینکه برای مطالبه مهریه اقدام نمود و با عدم شرایط عندالمطالبه برای پرداخت توسط زوج فراهم شد، در این حالت است که مرد میتواند از دادگاه تقاضای تعدیل در اقساط مهریه را نماید.
این نکته که دادگاه ها موظف هستند تا شرایط را بگونه ای رقم بزنند که برای این امر اشخاص روانه زندان نشوند امری بسیار مهم است. از این جهت است که با توجه به وضعیت معیشتی و درآمد مرد، اقساط بلند مدت برای پرداخت مهریه در حق زوج درنظر گرفته میشود به این صورت که:
- چنانچه زوج بعد از دادخواست اعسار و تقسیط مهریه باز همچنان قادر به پرداخت اقساط نباشد می تواند دادخواست تعدیل و کاهش در اقساط مهریه بدهد.
- در صورتی که مرد توانایی مالی پیدا کند مانند به ارث رسیدن مال یا هر اموالی که جزء مستثنیات دین نباشد زن میتواند دادخواست تعدیل و افزایش مهریه دهد یعنی مهریه خود را یکجا یا با اقساط بیشتری دریافت نماید.
- به دادخواست تعدیل اقساط باید استشهادیه نیز ضمیمه گردد این استشهادیه توسط دو نفر شاهد به احوال اقتصادی خواهان تهیه می گردد.
- چنانچه تغییر در فیش حقوقی خواهان هم صورت گرفته باشد علاوه بر استشهادیه آن تغییر نیز ضمیمه دادخواست اصلی می گردد و تقدیم دادگاه صالح می شود.
- پس از ثبت ارجاع و تعیین شعبه تعیین وقت صورت میگیرد و وقت رسیدگی به طرفین ابلاغ می گردد.
- در نهایت در جلسه رسیدگی طرفین دعوی باید با ارائه مدارک خود و شهود خود خواسته خود را از دادگاه بخواهند.
- بعد از بررسی مدارک توسط قاضی و صدور رای این رای قابل تجدید نظر خواهی خواهد بود.
مدارکی که برای دادخواست تعدیل اقساط مهریه الزامی می باشد
- کارت ملی خواهان خوانده
- تصویر مصدق استشهادیه
- تصویر دادنامه مبنی بر محکومیت به پرداخت اقساط مهریه
- سند ازدواج و طلاق
- فرم ثبت نام در سامانه ثنا
دادخواست تعدیل مهریه در طلاق توافقی
در طلاق توافقی پرداخت مهریه می تواند با توافق طرفین در ازای طلاق باشد و یا اینکه بذل(بخشیده) شود و یا کامل پرداخت گردد،در مواردی هم میتواند یا به صورت اقساط و تعدیل اقساط آن هم در صورت درخواست زوجین باشد،توجه نمایید تمامی این موارد با توافق انجام خواهد شد.